Ευρωπαϊκό Δικαστήριο: Οι γυναίκες, που διώκονται στη χώρα τους λόγω του φύλου τους, έχουν δικαίωμα ασύλου.

Σε μια εξαιρετική απόφαση, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, στην υπόθεση C-621/21, διευκρίνισε τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση διεθνούς προστασίας σε γυναίκες που είναι θύματα οικογενειακής βίας.

Η υπόθεση αφορούσε στην περίπτωση μιας Τουρκάλας υπηκόου, κουρδικής καταγωγής, μουσουλμάνας και διαζευγμένης, που υποστηρίζει ότι υποχρεώθηκε να παντρευτεί σε ηλικία μόλις 16 ετών, σύμφωνα με τη θέληση της οικογένειάς της, αποκτώντας από τον γάμο της τρεις κόρες. Δήλωσε, ότι κατά τη διάρκεια του γάμου της υπέστη βασανιστήρια και απειλές από τον πρώην – πλέον-σύζυγό της και, παρόλο που η οικογένεια της είχε επίγνωση των γεγονότων αυτών δεν την βοήθησε. Εγκατέλειψε τη συζυγική εστία της, καταφεύγοντας στη Βουλγαρία, όπου και μετά από καιρό παντρεύτηκε, ξανά, αποκτώντας έναν γιο. Ο φόβος της, ήταν ότι με την πιθανή επιστροφή της στην Τουρκία, και κατόπιν του διαζυγίου της με τον πρώην σύζυγό της, η οικογένεια της θα τη δολοφονούσε.

Υπό το φόβο για τη ζωή της, σε περίπτωση επιστροφής της στην Τουρκία, υπέβαλε αίτηση για χορήγηση ασύλου στη Βουλγαρία, προσκομίζοντας απόφαση τουρκικού δικαστηρίου, η οποία όριζε τη φιλοξενία της σε δομή για γυναίκες που είναι θύματα βίας, στην οποία, όμως, δεν ένιωθε ασφαλής, όπως δήλωσε.

Καθώς η αίτησή της αρχικά απορρίφθηκε, επανήλθε με νέο αίτημα και το βουλγαρικό δικαστήριο απηύθυνε ερώτημα προς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Στην απόφασή του, στην οποία μνημονεύεται τόσο η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης όσο και η CEDAW, το Δικαστήριο τονίζει την αναγκαιότητα καθιέρωσης κοινής αντίληψης του λόγου δίωξης, που στηρίζεται στην “ιδιότητα μέλους ιδιαίτερης κοινωνικής ομάδας”. Για τον λόγο αυτό, στο σκεπτικό της αναφέρεται, ότι θα πρέπει να λαμβάνονται δεόντως υπόψη θέματα που απορρέουν από το φύλο, συμπεριλαμβανομένης της ταυτότητας του φύλου και του γενετήσιου προσανατολισμού. Αυτά μπορεί να σχετίζονται με ορισμένες παραδοσιακές πρακτικές και έθιμα, που οδηγούν για παράδειγμα στον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων, στην υποχρεωτική στείρωση, ή, στην υποχρεωτική αποβολή, στον βαθμό που έχουν σχέση με βάσιμο φόβο για δίωξη.

Λαμβάνοντας υπόψη, λοιπόν, την Οδηγία 2011/95, οι γυναίκες αναγνωρίζονται ως μια κοινωνική ομάδα, προσδίδοντάς τους με αυτόν τον τρόπο, το δικαίωμα να λαμβάνουν προσφυγικό καθεστώς, εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις.

Σύμφωνα με την απόφαση, αυτό συμβαίνει όταν, στη χώρα από την οποία προέρχονται, εκτίθενται σε σωματική ή ψυχολογική βία, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και οικογενειακής βίας λόγω του φύλου τους.

Η απόφαση αναφέρει επίσης ότι, εάν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για το προσφυγικό καθεστώς, οι γυναίκες μπορούν να προστατευτούν με το καθεστώς επικουρικής προστασίας, ιδίως, εάν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να δολοφονηθούν, ή, να υποστούν βία. Ειδικότερα, μπορεί να αναγνωριστεί ο κίνδυνος που προέρχεται από μέλος της οικογένειας ή, της κοινότητάς τους, λόγω παραβίασης πολιτιστικών, θρησκευτικών, ή, παραδοσιακών κανόνων.

Καταλήγοντας, τονίζεται, ότι η Οδηγία 2011/95 πρέπει να ερμηνεύεται σύμφωνα με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, που αναγνωρίζει τη βία κατά των γυναικών ως μορφή διωγμού και είναι δεσμευτική για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτή η απόφαση επισημαίνει τη σημασία της προστασίας των γυναικών ως ομάδας που εκτίθεται σε κίνδυνο, λόγω του φύλου τους, και αποτελεί σημαντική νομική εξέλιξη προς την κατεύθυνση της προστασίας των δικαιωμάτων των γυναικών από τη βία και τη διάκριση.

Αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της ισότητας και της προστασίας των γυναικών από τη βία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για παγκόσμια αναγνώριση και προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών.