ΟΗΕ – 16 ημέρες ακτιβισμού 2023: Ενωθείτε! Επενδύστε για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και κοριτσιών

Τι είναι οι 16 ημέρες ακτιβισμού

Οι 16 Ημέρες Ακτιβισμού κατά της Έμφυλης Βίας (Orange the world – 16 days of activism) είναι μια διεθνής εκστρατεία υπό την ηγεσία της Κοινωνίας των Πολιτών που πραγματοποιείται κάθε χρόνο. Ξεκινά από τις 25 Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών και ολοκληρώνεται στις 10 Δεκεμβρίου, Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καταδεικνύοντας ότι η βία κατά των γυναικών είναι η πιο διαδεδομένη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως.

Το πορτοκαλί χρώμα που  συμβολίζει ένα φωτεινότερο μέλλον για τις γυναίκες, χρησιμοποιείται από τον ΟΗΕ για να ενοποιήσει όλες τις δραστηριότητες και να επιστήσει την παγκόσμια προσοχή στην πρωτοβουλία.

Το ιστορικό πλαίσιο

Η εκστρατεία ξεκίνησε από ακτιβίστριες στο πρώτο Women's Global Leadership Institute το 1991. Χρησιμοποιείται ως στρατηγική οργάνωσης από άτομα και οργανισμούς σε όλο τον κόσμο για να καλέσει για την πρόληψη και την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών (Violence Against Women and Girls).

Προκειμένου να στηριχθεί αυτή η πρωτοβουλία της κοινωνίας των πολιτών, υπό την ηγεσία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, η πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ « UNiTE by 2030 to End Violence against Women » (UNiTE), η οποία ξεκίνησε το 2008, καλεί σε παγκόσμια δράση για την αύξηση της ευαισθητοποίησης, την κινητοποίηση των προσπαθειών υποστήριξης και την ανταλλαγή γνώσεων και καινοτομιών για να τερματιστεί η Βία κατά των Γυναικών και Κοριτσιών οριστικά. Καλούνται να ενώσουν τις δυνάμεις τους οι κυβερνήσεις, οι φορείς ανάπτυξης, η κοινωνία των πολιτών, οι γυναικείες οργανώσεις, οι νέοι, ο ιδιωτικός τομέας, τα μέσα ενημέρωσης και ολόκληρο το σύστημα του ΟΗΕ.

Το θέμα της εκστρατείας για το 2023

Το 2023, το θέμα της εκστρατείας UNiTE είναι "Επενδύστε για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών" και θα επικεντρωθεί στη σημασία της χρηματοδότησης διαφορετικών στρατηγικών πρόληψης για να σταματήσει η βία πριν καν συμβεί. Το φετινό θέμα της εκστρατείας συνάδει επίσης με τη θεματική προτεραιότητα του 2024 της Επιτροπής για τη Θέση των Γυναικών (Commission on the Status of Women), με επίκεντρο την επιτάχυνση της επίτευξης της ισότητας των φύλων και της ενδυνάμωσης όλων των γυναικών και των κοριτσιών μέσω της αντιμετώπισης της φτώχειας και της ενίσχυσης των θεσμών και της χρηματοδότησης με την οπτική του φύλου.

Η βία κατά των γυναικών και κοριτσιών – τα στοιχεία

Παρά το γεγονός ότι πολλές χώρες ψηφίζουν νόμους για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, εκτιμάται ότι 736 εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως, σχεδόν μία στις τρεις - έχουν υποστεί σωματική ή/και σεξουαλική βία από στενό σύντροφο, σεξουαλική βία από μη σύντροφο ή και τα δύο, τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους

Το 44 τοις εκατό των γυναικών είχαν βιώσει κάποιας μορφής παρενόχληση στην εργασία το 2020, εκ των οποίων το 41 τοις εκατό των γυναικών υπέστη σεξουαλική παρενόχληση. Επιπλέον, η πανδημία COVID-19, οι συγκρούσεις και η κλιματική αλλαγή έχουν εντείνει περαιτέρω την έμφυλη βία.

Η βία επηρεάζει αρνητικά τη σωματική και ψυχική υγεία και ευημερία των γυναικών σε όλα τα στάδια της ζωής τους και επηρεάζει την επαγγελματική τους ανάπτυξη και την οικονομική τους ενδυνάμωση.

Η βία κατά των γυναικών έχει επίσης ευρύτερες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες για τις οικογένειες, τις κοινότητες και τις κοινωνίες και εμποδίζει την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης.

Υπάρχει άμεση σχέση φτώχειας, οικονομικών παραγόντων και βίας, αλλά, από την άλλη, και η βία αυξάνει τον κίνδυνο φτώχειας και οικονομικής δυσχέρειας στις γυναίκες.

Η οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών, μαζί με τους αντίστοιχους θεσμούς έμφυλης ισότητας, μπορεί να χρησιμεύσει ως προστατευτικός παράγοντας, μέσω της πρόσβασης σε περιουσιακά στοιχεία, όπως η ιδιοκτησία γης και η αξιοπρεπής απασχόληση που επιτρέπουν την αποφυγή καταχρηστικών σχέσεων και καταστάσεων εκμετάλλευσης General Assembly (2006)

Είναι σημαντικό η βία κατά των γυναικών να αντιμετωπίζεται με ολιστικό τρόπο και να ενσωματώνεται σε ευρύτερες πολιτικές και προγράμματα, όπως τα συστήματα κοινωνικής προστασίας, οικονομικής ασφάλειας και αυτονομίας των γυναικών για τη μείωση του κινδύνου βίας.

Αυτές οι πολιτικές χρειάζονται ισχυρούς πόρους και επιπλέον ασφαλέστερους χώρους εργασίας για να έχουν οι γυναίκες πρόσβαση σε οικονομικούς πόρους και να γίνουν λιγότερο ευάλωτες στη βία

Ενδεικτικά οι στόχοι της συνηγορίας για το 2023 :

• Να κληθούν όλοι να γίνουν σύμμαχοι στην πρόληψη της έμφυλης βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών (VAWG) παίρνοντας δημόσια θέση, συμμετέχοντας σε δραστηριότητες και εκδηλώσεις για την ευαισθητοποίηση των κοινοτήτων τους.
• Να κινητοποιηθούν όλα τα κράτη μέλη να διαθέσουν κονδύλια από τον εθνικό προϋπολογισμό για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών, μεταξύ άλλων και μέσω εθνικών σχεδίων δράσης και πρόληψης σε όλους τους τομείς: εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική προστασία.
• Να υποστηριχθεί η αύξηση της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ODA) για την πρόληψη της έμφυλης βίας κατά των γυναικών, σύμφωνα με τις εθνικές προτεραιότητες και προς στήριξη της διατύπωσης πολιτικών, εφόσον είναι εφικτό.
• Να υπάρχει μεγαλύτερη υποστήριξη, αυξημένες μακροπρόθεσμες και βιώσιμες επενδύσεις από τα κράτη, τον ιδιωτικό τομέα, τα Ιδρύματα και άλλους δωρητές προς αυτόνομες οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών που εργάζονται για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών.
• Να υπάρχει συνηγορία για επενδύσεις του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα σε εργασιακές πολιτικές και μέτρα που εξασφαλίζουν την οικονομική και την εν γένει ασφάλεια των γυναικών.

Να κινητοποιηθούν τα κράτη – μέλη, τους αναπτυξιακούς εταίρους, τον ιδιωτικό τομέα, τα πανεπιστήμια και όλους τους παράγοντες να συμμετέχουν σε υπάρχουσες πρωτοβουλίες όπως η Generation Equality Action Coalition on GBV