Βιβλιοπαρουσίαση «Γυναίκες, Φύλο και Εργασία στην Ελλάδα»

Μαρία Καραμεσίνη

Εκδόσεις Νήσος, 2021

Η είσοδος και η σταθερή ένταξη των γυναικών στην αμειβόμενη εργασία, όπως και ο διαρκής ατομικός και συλλογικός αγώνας τους για οικονομική ανεξαρτησία και εξάλειψη των εις βάρος τους διακρίσεων και των ανισοτήτων φύλου στην αγορά εργασίας, αποτελούν διεθνώς μια "σιωπηλή επανάσταση" που έρχεται από μακριά, διαρκεί πολύ και έχει μέλλον. Στην Ελλάδα η "σιωπηλή επανάσταση" ξεκίνησε στις αρχές του 20ού αιώνα, εξελίχθηκε αργά και επιταχύνθηκε θεαματικά τα τελευταία σαράντα χρόνια.

Το βιβλίο παρακολουθεί και ερμηνεύει την ένταξη των γυναικών στην Ελλάδα στο εργατικό δυναμικό και στην αμειβόμενη εργασία και την εξέλιξη των ανισοτήτων φύλου στην αγορά εργασίας από το 1960 έως σήμερα, εξετάζοντας αναλυτικά τους προσδιοριστικούς παράγοντες των φαινομένων σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη μελέτη της επίδρασης της κρατικής παρέμβασης από το 1980 και ύστερα σε τομείς όπως η πολιτική απασχόλησης, το συνταξιοδοτικό σύστημα, η πολιτική κοινωνικής φροντίδας και συμφιλίωσης εργασίας και οικογένειας και η πολιτική ισότητας των φύλων, ευρωπαϊκή και εθνική. Στα κεφάλαια που αφιερώνονται στη δεκαετή οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008 και συνεχίστηκε με τα Μνημόνια, εξετάζεται η συμβολή και άλλων πολιτικών (μισθολογική-εισοδηματική, εργασιακών σχέσεων, υγείας, εκπαίδευσης) στη διαμόρφωση ή άμβλυνση των έμφυλων συνεπειών της τόσο στην αμειβόμενη όσο και στη μη αμειβόμενη εργασία, η οποία έχει μείνει έξω από το κάδρο των περισσότερων μελετών της κρίσης.

Το τελευταίο μέρος του βιβλίου δίνει ακόμα μεγαλύτερο βάρος στην ανάλυση των έμφυλων ανισοτήτων στην απλήρωτη οικιακή εργασία φροντίδας, που αποτελούν τον αδύναμο κρίκο της "σιωπηλής επανάστασης". Στην τρέχουσα πανδημία του κορωναϊού, η εξουθένωση πάρα πολλών γυναικών λόγω της υπερβολικής αύξησης του όγκου της οικιακής εργασίας κατά τη διάρκεια του lockdown αλλά και η κοινωνική συνειδητοποίηση της αξίας της "έγνοιας για τον άλλο" και του κοινωνικού ρόλου της φροντίδας, έχουν καταστήσει πλέον επίκαιρη και εφικτή τη φεμινιστική διεκδίκηση μαζικών κοινωνικών επενδύσεων στην "οικονομία της φροντίδας", ως προϋπόθεση για την κοινωνική ευημερία και την έμφυλη ισότητα.

Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου