Βιβλιοπαρουσίαση «Simone De Beauvoir Το Δεύτερο Φύλο»: Η βίβλος του φεμινισμού

Με την άνοδο των περιστατικών έμφυλης βίας, κυρίως, κατά την περίοδο του εγκλεισμού, λόγω covid, αλλά και με την επάνοδο σεξιστικών αντιλήψεων και πρακτικών / συμπεριφορών σε πολλά μέρη της γης, το «Δεύτερο Φύλο», 74 χρόνια μετά, παραμένει πάντα επίκαιρο. Για τις παλιότερες, να το θυμηθούμε, για τις νεότερες να το  διαβάσουν για πρώτη φορά.

Το Δεύτερο Φύλο κυκλοφόρησε το 1949 στη Γαλλία και θεωρήθηκε η «Βίβλος» του Φεμινιστικού Κινήματος, τουλάχιστον, όσον αφορά τους αγώνες του «δεύτερου κύματος».  Αναφέρεται στο μύθο της θηλυκότητας, όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα από την κοινωνικοποιητική διαδικασία, αλλά και στην αναγκαιότητα της ανεξαρτησίας των γυναικών από το παρελθόν, όπου έχουν ιστορικά εγκλωβιστεί ως φύλο. Η βασική του ιδέα συνοψίζεται στην φράση «Δεν γεννιέσαι γυναίκα, γίνεσαι», εννοώντας ότι οι ανισότητες και οι διακρίσεις μεταξύ γυναικών και ανδρών και η γυναικεία «κατωτερότητα» συνιστούν κοινωνικές κατασκευές, δημιουργημένες από το κυρίαρχο φύλο. Η Beauvoir αναζητά τα αίτια της γυναικείας καταπίεσης, αλλά, παράλληλα θεωρεί και τις γυναίκες υπεύθυνες  όσο υπομένουν παθητικά τη «μοίρα» τους.

«Η κυκλοφορία του Δεύτερου φύλου στη Γαλλία το 1949 προκάλεσε σκάνδαλο δίχως προηγούμενο· τα 50.000 αντίτυπα της πρώτης έκδοσης εξαντλήθηκαν μέσα σε μία εβδομάδα, ενώ το Βατικανό το περιέλαβε στη "μαύρη" λίστα του. Το βιβλίο που σημείωσε θρίαμβο στην Αμερική και έκανε διάσημη την Beauvoir σε όλο τον κόσμο αποτελεί μέχρι σήμερα έναν από τους βασικούς θεωρητικούς πυλώνες του φεμινιστικού κινήματος»

Όπως γράφει και η ίδια στον πρόλογο του Δεύτερου Φύλου:

 «οι γυναίκες δεν διαθέτουν δική τους ιστορία και θρησκεία, δεν έχουν σαν τους προλετάριους μια ενότητα εργασίας και συμφερόντων. Δεν υπάρχει καν μεταξύ τους η φυσική προσέγγιση του χώρου που κάνει τους μαύρους της Αμερικής, τους Εβραίους των γκέτο, τους εργάτες του Σεν Ντενί ή των εργοστασίων της Ρενό να αποτελούν ιδιαίτερη κοινότητα. Ζουν κατεσπαρμένες ανάμεσα στους άνδρες, συνδεδεμένες εξαιτίας της κατοικίας, της εργασίας, των οικονομικών συμφερόντων, της κοινωνικής τους θέσης με ορισμένους άνδρες -τον πατέρα ή τον σύζυγο- πιο στενά από ό,τι με τις άλλες γυναίκες. (…) Ο δεσμός που ενώνει τη γυναίκα με τους καταπιεστές της δεν συγκρίνεται με κανέναν άλλο» …

Ακόμα και σήμερα, στις αρχές του 2023, οι γυναίκες, σε πολλά μέρη της γης, συνεχίζουν να αγωνίζονται για τα αυτονόητα … για να μειωθούν οι γυναικοκτονίες και η έμφυλη βία, για να εκλείψει η επαγγελματική ανισότητα, για να αναλάβει και ο σύζυγος περισσότερες ευθύνες στο νοικοκυριό και τα παιδιά, για να έχουν δικαίωμα στην αντισύλληψη, στην άμβλωση, στο ίδιο τους το σώμα … Για να ανατρέψουν τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων, μαζί γυναίκες και άντρες.

Η Simone de Beauvoir θεωρεί ότι στη μακρόχρονη Ιστορία της ανθρωπότητας, οι γυναίκες είναι αυτές που πάντα «ετεροπροσδιορίζονται» / συγκρίνονται με τον «Άλλο», με την «τελειότητα» του Άνδρα. Για αυτό ο στόχος πρέπει να είναι η αυτοπραγμάτωση και η εκπλήρωση των δικών τους ονείρων και η ανάδειξη των δικών τους ελεύθερων «θέλω» 

Το βιβλίο περιλαμβάνει ένα εισαγωγικό κεφάλαιο και δύο μέρη, τα «Γεγονότα και Μύθοι» και τη «Βιωμένη εμπειρία» και τέλος, τον επίλογο. Έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχει πουλήσει εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως.    

Απόσπασμα από το βιβλίο

"Και στα δύο φύλα παίζεται το ίδιο δράμα της σάρκας και του πνεύματος, της τελικότητας και της υπερβατικότητας· τους ροκανίζει και τους δυο ο χρόνος, τους παραμονεύει ο θάνατος, έχουν και οι δυο την ίδια ανάγκη ο ένας του άλλου· και μπορούν να αντλήσουν από την ελευθερία τους την ίδια δόξα· αν ήξεραν πώς να την απολαύσουν, δεν θα έμπαιναν στον πειρασμό να διεκδικούν απατηλά προνόμια· και τότε θα μπορούσε να γεννηθεί μεταξύ τους η αδελφοσύνη". Χειραφέτηση της γυναίκας δεν σημαίνει απαγόρευση των σχέσεών της με τον άντρα, αλλά άρνηση του εγκλωβισμού της στις σχέσεις αυτές».