Δέσποινα Μουτάφη: «Τις δυσκολίες τις έβλεπα πάντα ως πρόκληση για να τις υπερβώ»

Αγαπητή κ. Μουτάφη, αν έπρεπε μέσα σε λίγες γραμμές να συστηθείτε στους αναγνώστες μας, ποιες ιδιότητες και ποιους ρόλους θα επιλέγατε να αναδείξετε και με ποια κριτήρια;

Αρχικά επιθυμώ να σας εκφράσω τις ευχαριστίες μου για την χαρά και την τιμή που μου δώσατε να συμμετέχω κι εγώ στο FEMINA LAB στην θεματική «Πρόσωπο».

Είμαι η Δέσποινα Μουτάφη - Κουντούρη. Γεννήθηκα στην όμορφη Ρόδο έξι χρόνια μετά την Ένωση των Δωδεκανήσων με τη μητέρα Ελλάδα. Δύσκολα και φτωχά χρόνια που τα αυτονόητα αγαθά του τώρα, μόρφωση, δικαιώματα, ανάπτυξη, έμοιαζαν μακρινά όνειρα.

Βίωσα ως παιδί και έφηβη όλα τα χαρακτηριστικά της εποχής εκείνης. Η ισότητα, η μόρφωση, η ελευθερία πρόσβασης σε κάτι καλύτερο ήταν αντρικά και μόνο προνόμια. Δεν υπήρχαν ίσα κριτήρια και ευκαιρίες για άντρες και γυναίκες. Ακόμα για την μόρφωση μας, εμείς τα κορίτσια, έπρεπε να αγωνιστούμε για να έχουμε πρόσβαση.

Με περισσή αγάπη από την πολύτεκνη οικογένεια μου και με προσωπική προσπάθεια ευτύχισα να «παίξω» σημαντικούς ρόλους στη ζωή μου με εκείνον της μητέρας και συζύγου να κατέχει τον πρώτο ρόλο. Αποκτήσαμε με το σύζυγο μου δύο υπέροχα παιδιά και τρία εγγόνια. Σε νεαρή ηλικία «τόλμησα» να θέλω να συμμετάσχω στα κοινά της πόλης μου (Ιαλυσός) και εκλέχθηκα δημοτική σύμβουλος. Η εκλογή μου, μου χάρισε την πρώτη μου πρωτιά κόντρα στο κατεστημένο και έτσι έγινα η πρώτη γυναίκα Δημοτική Σύμβουλος στην πόλη μου. Πιστεύω πως με τη συμμετοχή μου βοήθησα και εγώ στην πολιτιστική ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της περιοχής μου και υπήρξα παράδειγμα προς μίμηση για τις γυναίκες ώστε να τολμήσουν και εκείνες να διεκδικήσουν αντίστοιχες θέσεις.

Αν μπορούσα λοιπόν να επιλέξω κάποιους ρόλους ή σταθμούς της ζωής μου θα έλεγα για την δύσκολη απόφαση που πήρα να αλλάξω επάγγελμα στα 38 μου χρόνια να φύγω από τον τουριστικό κλάδο και να προσπαθήσω σκληρά να δημιουργήσω καριέρα στον ασφαλιστικό κλάδο ως ασφαλιστική και χρηματοοικονομική σύμβουλος.

Ακολούθησε το πτυχίο της Financial Planer από το Πανεπιστήμιο Πειραιά και οι επιτυχίες στην καριέρα μου ως Συντονίστριας Ασφαλιστικών Συμβούλων στην Groupama στο γραφείο της Ρόδου, από όπου και συνταξιοδοτήθηκα

Η δεύτερη πρωτιά ως γυναίκα οφείλεται στην εκλογή μου ως Νομαρχιακής Συμβούλου, «Επίκουρος Νομάρχη» και στην επόμενη τετραετία ως Περιφερειακής Συμβούλου Νοτίου Αιγαίου, εντεταλμένη στην Κοινωνική Πολιτική και Μέριμνα της Δωδεκανήσου. Στην αυτοδιοίκηση που, κατ’ εμέ είναι μεγάλο σχολείο, αξιώθηκα να βελτιώσω και να αναπτύξω βασικούς Τομείς της Κοινωνικής Μέριμνας με επισφράγισμα την δημιουργία του Κοινωνικού Παντοπωλείου Ρόδου που εξακολουθεί να λειτουργεί έως και σήμερα και να ανακουφίζει συνανθρώπους μας που το έχουν ανάγκη. Θεωρώ πως μετά την απόκτηση των παιδιών μου και των εγγονιών μου, ευλογία στην ζωή μου ήταν η δημιουργία του Κοινωνικού Παντοπωλείου και το Κίνημα του Εθελοντισμού και της Κοινωνικής Αλληλεγγύης που βοήθησα να αναπτυχθεί στα Δωδεκάνησα. Όλος ο κόσμος βοήθησε με όποιο τρόπο μπορούσε ο καθένας. Εκκλησία, Περιφέρεια, Πρόσκοποι, Εκπαιδευτική Κοινότητα, Επιχειρηματίες, Πολίτες.

Όσα ασπάστηκα και στήριξα στη ζωή μου, οι πανανθρώπινες Αξίες που πρέπει να διακατέχουν τους ανθρώπους, η προάσπιση και ενδυνάμωση της γυναίκας, τα βρήκα στη ΧΕΝ της οποίας είμαι μέλος και Πρόεδρος του Σωματείου της στη Ρόδο.

Έχετε «υπηρετήσει» την τοπική –και όχι μόνο– κοινωνία από πολλές θέσεις ευθύνης και ηγεσίας. Πώς θα χαρακτηρίζατε αυτή σας την εμπειρία;

Υπηρέτησα την αυτοδιοίκηση στον 1^Ο και 2^Ο  βαθμό, δώδεκα χρόνια. Ο τομέας ευθύνης μου ήταν μεγάλος και σημαντικός για την ευημερία των πολιτών. Η Κοινωνική Μέριμνα είναι ένα σύνολο υπηρεσιών Κοινωφελών Ιδρυμάτων και παροχών για τους συνανθρώπους μας με πραγματικές δυσκολίες και μεγάλες ανάγκες. Η εμπειρία μου μοναδική. Το αναφέρω πάντα προτρέποντας γυναίκες να ασχοληθούν με τα κοινά. Το θετικό αποτέλεσμα που προκαλείται από την θέση ευθύνης που έχεις είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή και η ηθική επιβράβευση τόσο μεγάλη που δεν αποτιμάται. Γιατί δίδεται η «ευκαιρία και η δυνατότητα» να προσπαθήσεις έστω για να αλλάξεις προς το καλύτερο πράγματα και καταστάσεις που αφορούν πολλές εκφάνσεις της ζωής μας.

Οι γυναίκες σε θέσεις ηγεσίας, αλλά και στην καθημερινότητά τους, «εκπαιδεύονται» και έχουν «μάθει» να διαχειρίζονται πολλαπλά καθήκοντα με αποτελεσματικότητα. Συμφωνείτε με αυτό; Εσάς τι σας διευκόλυνε και τι σας δυσκόλεψε στην προσπάθειά σας να ανταποκριθείτε ταυτόχρονα στις επαγγελματικές, οικογενειακές και εθελοντικές σας υποχρεώσεις;

Συμφωνώ απόλυτα.

Οι πολλαπλοί ρόλοι των γυναικών είναι μια πραγματικότητα. Οι γυναίκες από τη φύση τους, έχουν την ικανότητα να διαχειρίζονται πολλαπλά καθήκοντα της καθημερινότητας, της μητρότητας της ζωής και της ανέλιξης τους. Σε ηγετικές θέσεις αν χρησιμοποιήσουν αυτό το «χάρισμα» μπορούν να γίνουν αποτελεσματικές και χρήσιμες.

Με δυσκόλεψε το γεγονός πως χρειαζόμουν περισσότερο χρόνο για να κάνω ακόμα περισσότερα. Γι’ αυτό και έκανα «συμμαχίες». Πρώτα με τον σύζυγο μου και τα παιδιά μου. Εξ αρχής τους εξήγησα τους λόγους για τους οποίους ήθελα να προσφέρω με την συγκεκριμένη ενασχόληση.

Ήταν και είναι λόγοι ανθρωπιστικοί. Η επιθυμία μου να είμαι χρήσιμη στους συνανθρώπους μου, στην πατρίδα μου…

Η οικογένειά μου ήταν πάντα σύμμαχοι μου. Το ίδιο έπραξα και στο κοινωνικό και εργασιακό μου περιβάλλον. Η πορεία της δράσης επιβεβαιώθηκε με τα θετικά αποτελέσματα της και την αγάπη και τον σεβασμό από τους συμπολίτες μας. Συνάντησα πολλές δυσκολίες. Τις δυσκολίες τις έβλεπα πάντα ως πρόκληση για να τις υπερβώ. Εξ άλλου, όταν αγωνίζεσαι για τις πανανθρώπινες αξίες και τα θεμελιώδη Δικαιώματα των ανθρώπων και μπορείς να αλλάξεις πολλά «στραβά» στον τόπο σου, χαλυβδώνεσαι και συνεχίζεις τον αγώνα.

Πιστεύετε ότι και οι άντρες έχουν αντίστοιχα «μάθει» να τα εναρμονίζουν, με αποτελεσματικό τρόπο;

Στην σύγχρονη εποχή μας, αναγνωρίζεται ότι οι ικανότητες και τα χαρίσματα δεν περιορίζονται από το φύλο. Αντί να υπάρχει ένας προκαθορισμένος ρόλος, οι άνθρωποι ενθαρρύνονται να αξιοποιούν τις δικές τους ικανότητες και ταλέντα, ανεξάρτητα από το φύλο τους και τα κοινωνικά στερεότυπα. Απ’ την άλλη φαίνεται ότι τα αρσενικά και τα θηλυκά είναι πραγματικά διαφορετικά από την γέννησή τους. Οι άντρες συγκεντρώνονται σε μια συγκεκριμένη ασχολία κάθε φορά κάνοντας «ένα πράγμα τη φορά». Οι γυναίκες αντίθετα μπορούν να κάνουν ταυτόχρονα πολλά πράγματα μαζί. Μπορούν να μιλούν, να διαβάζουν, να γράφουν και να ακούνε ταυτόχρονα.

Η διαφορετικότητα είναι κάτι που το συναντούμε παντού. Πιστεύω πως στην εποχή μας υπάρχει βελτίωση από τους άντρες, στο θέμα της εναρμόνισης των ρόλων.

Λέγεται ότι η «γυναικεία ηγεσία» χαρακτηρίζεται από ποιοτικά στοιχεία που σπανίως συναντώνται στην «αντρική». Συμφωνείτε με αυτή την άποψη; Ποια θεωρείτε ότι είναι αυτά τα χαρακτηριστικά; Έχετε γνωρίσει γυναίκες και άνδρες σε θέσεις ηγεσίας που ξεφεύγουν από τα έμφυλα στερεότυπα;

Λόγω των πολλαπλών ρόλων που έχει η γυναίκα στη ζωή της και την ικανότητα που έχει αναπτύξει για να μπορέσει να ανταπεξέλθει κάθε φορά, μπορεί και λειτουργεί σε πολλαπλά επίπεδα ταυτόχρονα, έτσι ώστε να μπορεί να διαχειρίζεται αποτελεσματικά, σύνθετες καταστάσεις, επίσης, διαφέρει σημαντικά από τον άντρα στη ψυχοσύνθεση και στην οπτική των διάφορων πραγμάτων. Επιλέγει συνεργατικές μεθόδους για την αντιμετώπιση προβλημάτων και επικοινωνεί με διπλωματία και εν συναίσθηση σε αντίθεση με τους άνδρες που συχνά προτιμούν την «Αρχή ενός ανδρός».

Παρόλα αυτά έχω γνωρίσει ηγέτες που υπερβαίνουν τα στερεότυπα των φύλων και που μπόρεσαν και λειτούργησαν υπεράνω αυτών. Χρησιμοποίησαν την ομαδική συνεργασία με υποστηρικτικό τρόπο με εν συναίσθηση και καλοσύνη.

Τι θα συμβουλεύατε τις γυναίκες που διστάζουν να διεκδικήσουν θέσεις ηγεσίας, λόγω των εμποδίων που συναντούν στην προσπάθειά τους να εναρμονίσουν την επαγγελματική και την προσωπική/οικογενειακή τους ζωή;

Θα τις συμβούλευα ξεκάθαρα να το τολμήσουν. Πρώτα όμως θεωρώ πως πρέπει να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους προσμετρώντας με τον εαυτό τους, και αναγνωρίζοντας τα «χαρίσματα» τους την εμπειρία τους, τα επιτεύγματά τους. Θα αναγνωρίσουν και θα αποδεχτούν με αυτόν τον τρόπο πως είναι ικανές να αναλάβουν ηγετικούς ρόλους. Ας σκεφτούν πως πρέπει όλες μας να μοιραζόμαστε γνώσεις, εμπειρίες, πανανθρώπινες αξίες όπως αλληλεγγύη, δικαιοσύνη συμπερίληψη όλων των ανθρώπων. Αν όλα αυτά δεν μοιράζονται στην κοινωνία είναι στείρα και ως μη υπάρχοντα. ‘Έχουμε χρέος και ευθύνη να συμμετέχουμε σε ηγετικές θέσεις στην Πολιτική και επαγγελματική ηγεσία.

Όσο αφορά την εναρμόνιση των ρόλων γίνεται ευκολότερη όταν εξ αρχής υπάρχουν «συμμαχίες» και «όρια».

Αρχίζοντας από την οικογένεια. Το μοίρασμα των ευθυνών και των καθημερινών εργασιών με ίση κατανομή βοηθά αρκετά.

Σχετικά με την ενδυνάμωση της προσωπικότητας των γυναικών, βοηθά η συμμετοχή σε οργανώσεις που στηρίζουν τις γυναίκες όπως η ΧΕΝ ή το Κέντρο Διοτίμα.

Προσωπικά πιστεύω πως το μέλλον διαγράφεται λαμπρό για την Γυναικεία Ηγεσία. Κι αυτό, γιατί η ανατροφή των παιδιών, αγοριών και κοριτσιών, γίνεται σε πνεύμα ισότητας, ίσων ευκαιριών και ελευθεριών.

Ας έχουμε κατά νου όλες οι γυναίκες και ας το ψιθυρίζουμε συχνά:

Θα χαιρετήσω τη σημερινή μέρα με αγάπη στην καρδιά μου!

Είμαι το μεγαλύτερο θαύμα της φύσης!

Θα επιμείνω μέχρι να πετύχω!

Og.Madino