Γεωργία Αλεξάνδρου: «Το πιο σημαντικό εργαλείο ενδυνάμωσης είναι το “μαζί"»

Το Femina Lab, μέσα από τη στήλη «Πρόσωπα», συνδιαλέγεται και φωτίζει γυναίκες που αγωνίζονται καθημερινά, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, ενάντια σε κάθε μορφή βίας, ανισότητας και καταπάτησης των θεμελιωδών γυναικείων δικαιωμάτων

Η Γεωργία Αλεξάνδρου, Επιστημονικά Υπεύθυνη και Υπεύθυνη Συντονισμού του “Φιλικού Χώρου για Γυναίκες και Κορίτσια”, που εγκαινίασε το ΚΜΟΠ τον Ιανουάριο του 2024, μιλά για αυτή την πρωτοβουλία στο Femina Lab.

Κα Αλεξάνδρου, ποια ανάγκη ήρθε να καλύψει η πρωτοβουλία δημιουργίας του «φιλικού χώρου για γυναίκες»;

Η πρωτοβουλία του Φιλικού Χώρου για Γυναίκες και Κορίτσια ήρθε για να εξασφαλίσει έναν χώρο αποκλειστικά για γυναίκες και κορίτσια. Η έρευνα και η εμπειρία μάς έχουν δείξει ότι οι πατριαρχικοί κοινωνικοί κανόνες δεν επιτρέπουν στις γυναίκες και τα έφηβα κορίτσια να εκφράζονται ή να συμμετέχουν ελεύθερα και ισότιμα στα κοινωνικά πλαίσια, όπου περιορίζονται ως προς το τι να σκέφτονται, τι να λένε, τι να φορούν και πώς να συμπεριφέρονται. Η ύπαρξη τέτοιων χώρων είναι επίσης ζωτικής σημασίας καθώς οι γυναίκες συχνά αποκαλύπτουν εκεί για πρώτη φορά τις εμπειρίες κακοποίησής τους, με την επακόλουθη παραπομπή τους στους εξειδικευμένους φορείς κατά της βίας κατά των γυναικών. Ένας χώρος μόνο για γυναίκες, χωρίς την παρουσία ανδρών που επηρεάζει την αλληλεπίδραση τους αλλά και τα όσα θα μοιραστούν, κρίνεται αναγκαίος για την αύξηση της αυτοεκτίμησής τους και των θετικών μηχανισμών αντιμετώπισης, καθώς και στην ενίσχυση των κοινωνικών πόρων που είναι κεντρικής σημασίας για την επούλωση των τραυμάτων και την διαχείριση των καταπιέσεων που έχει υποστεί.

Σε ποιες γυναίκες απευθύνεται;

Ο Φιλικός Χώρος για Γυναίκες και Κορίτσια είναι ανοιχτός για κάθε γυναίκα και κορίτσι (άνω των 16 ετών). Για εμάς είναι υψίστης σημασίας να τονίσουμε ότι οι πολλαπλές και διαθεματικές ταυτότητες και εμπειρίες των γυναικών έχουν αξία αλλά δεν καθορίζουν την συμμετοχή τους στον Χώρο. Είμαστε εκεί να υποδεχτούμε οποιαδήποτε γυναίκα, χωρίς να θέτουμε ως κριτήριο την ηλικία, την εθνικότητα, την επαγγελματική ιδιότητα, το εκπαιδευτικό υπόβαθρο, την οικογενειακή κατάσταση, την ύπαρξη εμπειρίας κακοποίησης ή όχι. Στην πραγματικότητα, δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε καν το επίσημο όνομά της, αν αυτό επιθυμεί η ίδια και μεγιστοποιεί τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει.

Πως σας βρίσκει μια γυναίκα;

Οι ενδιαφερόμενες γυναίκες μπορούν να μας συναντήσουν στον Φιλικό Χώρο, στην 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων), 20, στον 2ο όροφο, κάθε Τετάρτη και Παρασκευή, 15:00 - 17:00. Δεν απαιτείται καμία προεγγραφή ή προηγούμενη επικοινωνία μαζί μας για την συμμετοχή στις δραστηριότητες του Χώρου. Παρόλα αυτά παραμένουμε στην διάθεση τους στο safehut-project@kmop.org καθώς και στο +30 210 36 37 547.

Πώς διαφοροποιείται ο χώρος από άλλες, υπάρχουσες, δομές;

Ο Χώρος αυτός δεν αποτελεί Ξενώνα, καθώς δεν παρέχει προσωρινό καταφύγιο και υποστήριξη σε επιζώσες που διαφεύγουν από βίαιες ή κακοποιητικές καταστάσεις, ως μια επίσημη υπηρεσία αντιμετώπισης στο πλαίσιο της διαχείρισης υποθέσεων έμφυλης/ενδοοικογενειακής βίας, που τόσο η είσοδος όσο και η έξοδος από αυτό εξαρτάται από συγκεκριμένα κριτήρια και αυστηρές τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας. Δεν αποτελεί “χώρο μόνο για γυναίκες, όπως προσδιορίζεται στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ)”, ως ένα ειδικό τμήμα του Κέντρου χωρισμένο κατά φύλο, το οποίο έχει πρωταρχικό στόχο την ελαχιστοποίηση κινδύνου βίας και παρενόχλησης για τις ανύπαντρες, χωρισμένες ή ασυνόδευτες γυναίκες και κορίτσια κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εισδοχής στο Κέντρο. Παράλληλα, δεν είναι Υπηρεσία Μιας Στάσης, με ένα φάσμα υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων ψυχοκοινωνικών, υγειονομικών και νομικών, όπου οι γυναίκες επισκέπτονται ώστε να μην χρειάζεται να επισκεφτούν διαφορετικές υπηρεσίες και να ξανα-διηγηθούν την εμπειρία τους.

Ο Φιλικός μας Χώρος αποτελεί χώρο διευκόλυνσης της πρόσβασης των γυναικών και των εφήβων κοριτσιών σε γνώσεις και δεξιότητες, μέσα από εργαστήρια και ενημερωτικές συναντήσεις για θέματα που είτε έχουμε εντοπίσει εμείς είτε οι ίδιες οι ωφελούμενες έχουν εκφράσει. Αποτελεί χώρο υποστήριξης της ψυχοκοινωνικής ευημερίας τους και της δημιουργίας κοινωνικών δικτύων μέσα από το μοίρασμα και την συμβουλευτική από το προσωπικό μας. Αποτελεί χώρο πρόσβασης σε πληροφορίες και πόρους για τη μείωση του κινδύνου (έμφυλης/ενδοοικογενειακής) βίας, καθώς και σημείο παραπομπών και διασύνδεσης με φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών (ΚτΠ) και υπηρεσιών. Πάνω από όλα θέλουμε να είναι ένας χώρος όπου οι γυναίκες και τα κορίτσια θα νιώθουν ασφάλεια και θα ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν τη φωνή τους για τα δικαιώματα και τις ανάγκες τους.

Τι θα βρει μια γυναίκα στον χώρο;

Μια γυναίκα θα βρει αρχικά έναν χώρο που θα μπορεί να είναι ο εαυτός της, φέρνοντας μαζί της όλες τις ταυτότητές της αλλά αναδεικνύοντας μόνο εκείνες που επιθυμεί. Θα βρει δημιουργικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες, εργαστήρια καλλιέργειας δεξιοτήτων, ενημερωτικές συναντήσεις για την προώθηση των δικαιωμάτων μας, αξιολόγηση προσωπικών αναγκών και διασύνδεση με τοπικούς φορείς και υπηρεσίες, συμβουλευτική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη, καθώς και δραστηριότητες αναψυχής και χαλάρωσης. Αυτό που επίσης θα βρει είναι ένα μέρος να πιει το ρόφημά της, να ακούσει μουσική, να χορέψει, να γνωρίσει νέα άτομα, να πει οτιδήποτε την απασχολεί.

Ποια είναι τα σημαντικά εργαλεία ενδυνάμωσης;

Από τα σημαντικότερα εργαλεία ενδυνάμωσης των ωφελούμενων του Φιλικού Χώρου είναι η ενίσχυση της διαδικασίας ανάληψης του ελέγχου της ζωής τους, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης της αίσθησης της οικειοποίησης και του ανήκειν του ίδιου του Χώρου. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες που συμμετέχουν στις δραστηριότητες, ενθαρρύνονται παράλληλα να συμμετέχουν και στον σχεδιασμό, την υλοποίηση, την επίβλεψη και την αξιολόγηση των δραστηριοτήτων. Η ανατροφοδότηση των γυναικών σχετικά με το Χώρο, τις υπηρεσίες, τις δραστηριότητες και το προσωπικό ενημερώνει πρόγραμμα και τις αποφάσεις, και όταν αυτή η ανατροφοδότηση δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη, οι λόγοι τους κοινοποιούνται άμεσα και με σαφήνεια, αμβλύνοντας τις σχέσεις εξουσίας που μπορεί να δημιουργούνται μεταξύ των επαγγελματιών και των ωφελούμενων.

Ωστόσο, για εμάς το πιο σημαντικό εργαλείο ενδυνάμωσης είναι το “μαζί’, η μαγεία που συμβαίνει όταν δημιουργείται ο χώρος για ειλικρινές, γνήσιο και ασφαλές μοίρασμα. Αυτό είναι δυνατόν μόνο όταν οι ίδιες οι γυναίκες αποφασίζουν να εμπιστευτούν και να ακούσουν η μία την άλλη. Εμείς, σαν επαγγελματίες του Φιλικού Χώρου, είμαστε εκεί για να διευκολύνουμε αυτή τη διαδικασία.

Θα θέλατε να μας πείτε δυο λόγια για το ΚΜΟΠ;

Το ΚΜΟΠ-Κέντρο Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας ιδρύθηκε το 1977 και είναι μία από τις παλαιότερες ΜΚΟ στην Ελλάδα, έχοντας μακρά εμπειρία στην υποστήριξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην επιστημονική έρευνα και στην παροχή τεχνογνωσίας σε θέματα κοινωνικής πολιτικής. Βασική επιδίωξη του ΚΜΟΠ είναι οι δράσεις που υλοποιεί να έχουν καινοτόμο χαρακτήρα και να μεγιστοποιούν τον κοινωνικό αντίκτυπο, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου και χωρίς αποκλεισμούς κόσμου. Τα τελευταία 15 χρόνια το ΚΜΟΠ έχει υλοποιήσει εθνικές και διακρατικές δράσεις, προωθώντας τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, προωθώντας την ισότητα, την ανεκτικότητα, τη διαφορετικότητα, την αλληλεγγύη και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Επίσης, το ΚΜΟΠ διατηρεί τρείς δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης για άτομα με ψυχικές διαταραχές, ένα Κέντρο Ημέρας για άτομα με ζητήματα ψυχικά υγείας και δύο κοινωνικές υπηρεσίες, στον Πειραιά και στην Θεσσαλονίκη.

Γεωργία Αλεξάνδρου

Η Χ.Ε.Ν. Ελλάδος, δεν ευθύνεται για οιαδήποτε άποψη εκφραστεί και φιλοξενηθεί από το feminalab.gr, από φυσικό πρόσωπο, εταιρεία, οργανισμό. Οι απόψεις αυτές βαραίνουν και ευθύνουν αποκλειστικά το φορέα που τις εκφράζει και δεν υιοθετούνται από τη ΧΕΝ Ελλάδος.