Νότια Κορέα: Το Κίνημα των «Τεσσάρων Όχι»

Ένα νέο και δυνατό φεμινιστικό κίνημα αναπτύσσεται εδώ και αρκετά χρόνια στη Νότια Κορέα, με τις γυναίκες να αντιδρούν στην κατάσταση που βιώνουν στη χώρα, αρνούμενες να παντρευτούν, να κάνουν παιδιά, να βγουν ραντεβού και να έχουν σεξουαλική επαφή με άντρες.

Το κίνημα αυτό ξεκίνησε με μικρά βήματα το 2016, όταν η κυβέρνηση της Κορέας, με αφορμή το μεγάλο πρόβλημα υπογεννητικότητας που εμφανίζει η χώρα, δημοσίευσε ένα χάρτη με τις περιφέρειες της χώρας και το ποσοστό των αναπαραγωγικά ικανών γυναικών, που κατοικούν σε αυτές, τονίζοντας τις προσδοκίες του έθνους από τις γυναίκες αυτές.

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Yoon Suk-yeol, κέρδισε την εκλογική μάχη κατηγορώντας ευθέως τον φεμινισμό ως την αιτία της υπογεννητικότητας στην χώρα και αναγγέλλοντας την κατάργηση του Υπουργείου Ισότητας με την εκλογή του.

Στην χώρα παρατηρείται το μεγαλύτερο μισθολογικό χάσμα ανάμεσα στα δύο φύλα, με τους άντρες να αμείβονται 31% περισσότερο από τις γυναίκες. Επιπλέον, οι γυναίκες απαιτείται να αποσυρθούν από την εργασία μόλις παντρευτούν και κάνουν παιδιά, καθώς οι οικιακές εργασίες και η ανατροφή των παιδιών επιβαρύνουν μόνον αυτές, ενώ εκείνες που επιλέγουν να εργάζονται μετά τον γάμο, αντιμετωπίζουν καθημερινά περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης και διακρίσεων λόγω φύλου.

Το κίνημα των 4 ΟΧΙ :Οι γυναίκες αρνούνται να παντρευτούν, να κάνουν παιδιά, να βγουν ραντεβού και να έχουν σεξουαλική επαφή με άντρες.

Έρευνα, που πραγματοποιήθηκε το 2016, από το Υπουργείο Ισότητας της χώρας, ανέδειξε ότι τα περιστατικά βίας κατά των γυναικών από τον σύντροφό τους, ανέρχονται σε συντριπτικό ποσοστό του 41.5%, ενώ το αντίστοιχο παγκόσμιο ποσοστό ανέρχεται σε 30%.

Οι γυναικοκτονίες, η έμφυλη βία, τα ψηφιακά σεξουαλικά εγκλήματα, η ενδοοικογενειακή βία, η απροθυμία των αστυνομικών και δικαστικών αρχών της χώρας να καταγγελθούν τα περιστατικά βίας πυροδότησαν το Κίνημα αυτό, με ορισμένα εξ αυτών να λαμβάνουν δημοσιότητα και να αποτελούν το έναυσμα της ευρείας και συντονισμένης αντίδρασης των γυναικών.

Το 2016 άνδρας δολοφονεί σε δημόσιες τουαλέτες γυναίκα, δηλώνοντας στις αρχές ότι το κίνητρό του ήταν η απόρριψη που είχε βιώσει ο ίδιος από το γυναικείο φύλο. Παρ’ όλα αυτά, οι αρχές δεν χαρακτηρίζουν το έγκλημα αυτό, ως «έγκλημα μίσους», πυροδοτώντας τεράστιες διαμαρτυρίες στους δρόμους, αλλά και την πρωτοφανή παρουσία στο διαδίκτυο μεγάλου αριθμού διαμαρτυρόμενων γυναικών της Κορέας, διευρύνοντας έτσι το μήνυμα του σύγχρονου φεμινισμού.

Το 2018 και άλλες διαμαρτυρίες έλαβαν χώρα στη Σεούλ, με τους διαδηλωτές να δηλώνουν την αντίθεσή τους στην επιβολή ποινής φυλάκισης 10 μηνών σε 25χρονη φοιτήτρια των καλών τεχνών, η οποία ανήρτησε στο διαδίκτυο φωτογραφία του ανδρικού μοντέλου που χρησιμοποιούσαν οι φοιτητές στο μάθημα. Οι διαδηλωτές επέκριναν την υποκρισία της Κυβέρνησης και της Δικαιοσύνης, καθώς τα ψηφιακά σεξουαλικά εγκλήματα κατά των γυναικών στην χώρα αποτελούν μάστιγα και αποτελούν το 20% των σεξουαλικών εγκλημάτων που καταγγέλλονται, ενώ στους άνδρες παραβάτες επιβάλλεται χρηματικό πρόστιμο, ή, ποινή φυλάκισης με αναστολή, εάν βέβαια τους ασκηθεί ποινική δίωξη.

Οι γυναίκες του Κινήματος των Τεσσάρων Όχι, αποφασίζουν να κόψουν τα μαλλιά τους κοντά, να περιορίσουν έως και να σταματήσουν τις αγορές σε προϊόντα ομορφιάς και να φορούν ρούχα φαρδιά, δίχως να ακολουθούν τις επιταγές της παγκόσμιας βιομηχανίας της μόδας.

Τα φεμινιστικά κινήματα στη χώρα έχουν διαρκή παρουσία, μετρώντας σημαντικές επιτυχίες, όπως η αποποινικοποίηση των αμβλώσεων το 2021. Μεγάλη, επίσης, απήχηση είχε και το φεμινιστικό κίνημα «Απόδραση από τον κορσέ», παροτρύνοντας τις γυναίκες να αποτάξουν την αυστηρή και επιβαλλόμενη έννοια της ομορφιάς, επιτυγχάνοντας την απαγόρευση των διαφημίσεων αισθητικών επεμβάσεων σε όλους τους σταθμούς του μετρό της Σεούλ. Σε μία χώρα που οι γυναίκες βομβαρδίζονται με συγκεκριμένα και αυστηρά πρότυπα ομορφιάς, απαραίτητα για την κοινωνική τους αποδοχή, με το υψηλότερο ποσοστό αισθητικών επεμβάσεων, ανά κάτοικο στον κόσμο, οι γυναίκες του Κινήματος των Τεσσάρων Όχι, αποφασίζουν να κόψουν τα μαλλιά τους κοντά, να περιορίσουν έως και να σταματήσουν τις αγορές σε προϊόντα ομορφιάς και να φορούν ρούχα φαρδιά, δίχως να ακολουθούν τις επιταγές της παγκόσμιας βιομηχανίας της μόδας.

Η κίνηση αυτή ξεκίνησε ως μία προσπάθεια εξοικονόμησης χρημάτων, ώστε να επιτευχθεί η οικονομική τους ανεξαρτησία και τώρα αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό των γυναικών που μετέχουν στο κίνημα αυτό. Η άρνηση τους να βγουν ραντεβού, να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά προέρχεται από την πεποίθησή τους ότι η συναναστροφή με τους άντρες στη χώρα τους αποτελεί πηγή κινδύνου για αυτές και ότι ο μόνος τρόπος να παραμείνουν ασφαλείς είναι η απομάκρυνση τους από το ανδρικό φύλο.

Οι γυναίκες του Κινήματος των «Τεσσάρων όχι» μετέχουν της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, με τον αριθμό των γυναικών που φοιτούν στα Πανεπιστήμια σήμερα, να ξεπερνά τον αντίστοιχο των αντρών. Επιδιώκουν την ισχυρή τους παρουσία στον εργασιακό στίβο και τη δημιουργία μιας ευρείας κοινότητας που τους παρέχει ασφάλεια και συνδρομή, σε μία χώρα που η ασφάλεια είναι η κύρια ανησυχία των γυναικών.

Ενδεικτικό δε της αποδοκιμασίας που υπάρχει απέναντι στο Κίνημα αυτό είναι η ευρεία επικράτηση του όρου kimchee, όρος που χρησιμοποιείται από τον ανδρικό πληθυσμό προκειμένου να χαρακτηρίσει τις μορφωμένες γυναίκες στη χώρα. Ο όρος αυτός πρωτοεμφανίστηκε σε online forums από άνδρες, εναντιωμένους στην χειραφέτηση των γυναικών και σημαίνει την εγωίστρια γυναίκα, αυτήν που έχει εμμονή με τον εαυτό της και εκμεταλλεύεται τον σύντροφό της.

Ο χαρακτηρισμός ILBE επίσης αποτελεί έκφανση της μισογυνικής αντιφεμινιστικής κίνησης, η οποία αντιτάσσεται στην προσπάθεια χειραφέτησης των γυναικών. Θεωρούν ότι οι γυναίκες ωφελούνται με την απαλλαγή από την υποχρεωτική θητεία στο στρατό και αναφέρονται ως «ρηχές» και ως «χρυσοθήρες».

Το παράδειγμα της Νότιας Κορέας, μιας αυστηρά συντηρητικής και παραδοσιακής χώρας, αποτελεί «οδηγό» για τις συνέπειες της εν γένει διάκρισης των φύλων σε όλα τα επίπεδα της ζωής.

Οι γυναίκες, επιδιώκοντας και διεκδικώντας βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η ασφάλεια και η ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους, προβαίνουν σε αποκλεισμό του ανδρικού φύλου από όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους. Οι άντρες, αντιστοίχως, αντιδρούν, υποβιβάζοντας και περιορίζοντας τον ρόλο των γυναικών, σε μία προσπάθεια διατήρησης της κεκτημένης ανά τα χρόνια θέσης τους στον κοινωνικό στίβο.

Παράλληλα, η υπογεννητικότητα συνεχίζει να αυξάνεται, οι γυναίκες αποφεύγουν να κάνουν παιδιά και να υιοθετήσουν έναν αποκλειστικό και περιορισμένο ρόλο και επιδιώκουν αλλαγή στον τρόπο ζωής τους.

Οι γυναίκες που μετέχουν του Κινήματος γίνονται στόχοι επιθέσεων, λόγω της ευδιάκριτης εμφάνισής τους, περιορίζουν τις μετακινήσεις τους σε ασφαλή περιβάλλοντα και συναναστρέφονται, λόγω του κινδύνου που ελλοχεύει, μόνο με τα μέλη του Κινήματος.

Το κράτος συνεχίζει την ίδια πολιτική, με τάσεις περαιτέρω συντηρητισμού, έχοντας απέναντί του τις γυναίκες, δίχως να αντιλαμβάνεται την κρίσιμη ισορροπία που διακυβεύεται. Και ο υπόλοιπος κόσμος παρακολουθεί απλά τις εξελίξεις, διαβάζοντας βιαστικά και ακροθιγώς τα σχετικά άρθρα, που μπορεί να του εμφανιστούν στο κινητό του τηλέφωνο.

Πηγές : El Pais, BBC, The Cut, «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»